Yeni Raspberry Pi Modeli: Raspberry Pi Model B+

Yazar: Arda · 14 Temmuz 2014

Merhaba Arkadaşlar,

Bu yazıda sizlere yeni çıkan Raspberry Pi modeli Model B+‘dan bahsetmek istiyorum.

Raspberry Pi uluslararası sitesinde bu sabah yayınlanan habere göre, yine aynı fiyata (35 dolar) satılacak olan bu model, yeni bir Raspberry Pi modeli olmaktan öte, mevcut Raspberry Pi’nin evrimini tamamlamış, daha stabil ve gelişmiş bir modeli olarak lanse ediliyor.

Model B+, model B gibi yine BCM2835 çipini kullanmakta. Altyapı olarak aynı yazılımı kullanmakta, ve de 512 MB belleğe sahip, fakat standart Raspberry Pi’ye göre bazı yenilikler içermekte:

Daha çok GPIO: Mevcut Raspberry Pi Model B’de 26 GPIO pini varken B+’da 40 pin bulunmakta.
Daha çok USB Portu: Mevcut Raspberry Pi’de 2 adet USB2.0 portu varken bu modelde 4 adet USB2.0 portu var, ve de bu portlar yapılan geliştirmelerle daha iyi aşırı akım kontrolü ve de hotplug desteklemekte.
Micro SD Kart: Açık konuşmak gerekirse normal SD kart Raspberry Pi’de bence çok kaba duruyordu. Model B+’da SD kart yerine Mikro SD’ye geçilmiş olması cihazın hem daha kibar, hem de çarpmalara karşı vs. kartın daha güvenli olmasını sağlayacak.
Daha az güç tüketimi: Mevcut Model B, bilindiği üzere 1W enerji kullanmakta idi, Model B+’da regülatör değişimi ile bu değer 0.5W’a kadar düştü. Bu da artık yarı yarıya daha az enerji harcaması, adaptörlerden dolayı akım yetmezliği gibi pek çok sorunun önüne geçilecek anlamına geliyor.
Daha iyi ses çıkışları: Analog ses çıkışları dip gürültüsünden etkilenmekte, ve de kirli sese neden olabilmekteydi. Devrede yapılan değişiklik ile bu sorun giderildi.
Daha derli bir board/devre düzeni: USB bağlantıları board’ın kenarlarına hizalandı, kompozit video 3.5mm jack ile beraber oldu, ve de dikdörtgen şeklinde 4 tane bağlantı deliği ayarlandı.

GPIO ve de mekanik özellikleri hakkında bilgilere aşağıdaki diyagramdan erişebilirsiniz (resimlere tıklayarak büük hallerini görebilirsiniz):

Bir diğer haber de halihazırdaki Model B ile yapılan projeler için Model B+ yanında Model B de üretime devam edecek.

Henüz Türkiye’de satışı bulunmuyor, fakat Türkiye Distribütörü SAMM, en kısa zamanda getirecekmiş. Bu süre içerisinde Farnell‘den, RS Componens‘den veya Adafruit‘ten ithal edebilirsiniz (fakat tavsiyem garanti gibi sebeplerden kısa bir süre beklemenizden yana).

Adafruit’de bir inceleme yapmış, orada bahsi geçen yeniliklere de değinmek istiyorum:

Neler Yeni?

3.3V ve 1.8V için Dual step-down (buck) power supply
5V güç kaynağında artık polarite koruması var, 2A’e kadar limiti var, ve de polarite koruması var. Yani artık USB cihazlarınızı cihazı yeniden başlatmaya gerek kalmadan takıp çıkartabileceksiniz.
Yeni USB/Ethernet controller çipi
2 yerine 4 USB portu
26 yerine 40 GPIO pini. İlk 26 pin, mevcut Model B ile aynı, ek olarak yeni 9 GPIO pini ve de 2 adet 2 EEPROM Plate tanımlama pini eklendi.
Komposit (analog, NTSC/PAL) video çıkışı artık 3.5mm kulaklık jacki ile entegre.
SD kart yerine Mikro SD kart bulunmakta.
Dikdörtgen yapıda 4 adet bağlantı girişi mevcut (kutu, duvar, televizyon gibi yerlere ‘mount’ etmek için)
Pek çok konnektörün yeri değişti.

Neler Yeni Değil?

Aynı ebat, 85mm x 56mm
Aynı işlemciye sahip. Broadcom SoC, 700MHz’de çalışıyor (overclock yapılabilir).
Aynı bellek miktarı, 512MB, Broadcom çipi üzerine lehimli halde
Aynı enerji girişi, micro USB üzerinden gücünü alıyor.
Aynı yazılım, Android konusunda bir yenilik yok henüz, ama her zaman kurduğunuz gibi Raspbian, NOOBS ve diğer dağıtımları kurabileceksiniz.
GPIO pinlerinin ilk 26’sı hala aynı
Aynı HDMI portu
Ses ve görüntü jacklarından sesde değişiklik yok
Kamera ve DSI modül konnektörü aynı.

Neler çalışıyor?

Hemen hemen bütün Pi eklenti board’ları çalışıyor (Wolfson Audio plate’leri hariç), sadece USB / Ethernet portlarına doğru yeni tasarımdan dolayı yarım santimetre kadar uzuyor olacaklar.

Adafruit PiTFT: pinleme ve de elektrik olarak düzgün çalışıyor, fakat PiTFT kerneli henüz yeni USB/ Ethernet çipini desteklemediğinden çalışmıyor. Yazılım güncellemesi bekleniyor.
Adafruit 16×2 LCD paneli
Adafruit Proto paneli
Mevcut çalışan bütün USB cihazları, Wifi Dongle’ları vs.
HDMI destekli çalışan tüm monitörler
Tüm NTSC çıkışlı analog ekranlar.
Pi kamera modülü
Halihazırdaki hemen hemen tüm kablolar.

Neler çalışmıyor?

Adafruit, Model B ile B+ arasındaki çalışmayan donanımların hemen hepsini incelemiş ve güzel bir derleme yapmış. Kısaca değinmem gerekirse;

SD kartınızı eğer 20 haziran 2014’den önce kurduysanız kullanmak için aşağıdaki komutlarla raspbian ve türevi dağıtımlarda güncel kernel ve firmware almalısınız, aksi durumda USB ve ethernet çipleri güncellendiğinden çalışmayacaktır:
```
sudo apt-get update
sudo apt-get upgrade
sudo rpi-update
```
Ama her türlü tavsiyemiz, sıfırdan imajı çekip SD karta baştan kurmanızdan yana.
GPIO kablolarıKablo pinleri 26’dan 40’a çıktığı için mevcut kablolar sorun verecektir. Aslında en ve boylar aynı, fakat 26 pin kablonun kenarları 27 ve 28. pinlerin üzerine geleceğinden pinleri sıkıştıracak. Bunun için 40 pinli bir GPIO kablo almalısınız, ya da şu linkteki gibi 40-26 pin çevirici bir kablo işinizi görecektir.
Wolfson Audio Card & diğer I2S (I2C değil, dikkat!) cihazları
Bu cihaz(lar) GPIO header’ının yanındaki I2S pinlerine bağlanıyordu. Bu pinler artık ‘ana’ GPIO header’ının parçası olduklarından bu modüller çalışmayacaktır.
Kutular
USB portları sayıları arttığından kutuları tam verimli olarak kullanamayacaksınız

Güç Beslemesi

(bu bölüm bence çok sıkıcı anlatıldığı için özet geçiyorum :))

Kısaca değinmek gerekirse;

Mevcut modellerde mikro usb’den gelen akımın düşük veya yüksek olması cihazı yakabilecek derecede riskli idi. Akımın dalgalı veya kirli gelmesi de buna sebep olabiliyordu. Ayrıca cihaza bir USB bağlandığı anda anlık akım çekimi USB’ye bağlı diğer tüm cihazların kapanmasına sebep olabiliyordu. Bu da bir usb bellek taktığınızda wifi dongle’ın internetten kopması, veya tam tersi gibi durumlarla karşılaşmanıza sebep oluyordu.

Ayrıca 3.3V’da 5V akımı üzerinden yediğinden 3.3V kullanıldıkça 5V akım beslemesinin düşmesine, ve de cihazın ısınmasına sebep oluyordu.

(yukarıdaki Model B, aşağıdaki de Model B+ mikro usb güç giriş portları)

Model B+’da bu sorun giderilmiş.

Ayrıca 1A olan polifüz artık 2A, yani 5V2A adaptör bağladığınızda cihaz içine 1A değil 2A akım paylaşmış olacaksınız!

Ayrıca yeni bir yolla polarite koruması eklendi. Bu yol ayrıca bir diyoda göre çok daha az iç dirence sahip. Bu da daha az ısınma demek.

Bu yol hakkındaki videoyu aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz:

GPIO Portları

Aşağıda Model A ve B (rev1 ve rev2) GPIO portlarını görebilirsiniz:

Model B+’da 26 değil, 40 pinli GPIO portları var:

(büyük resim için üzerine tıklayın)

Bu 40 pinin ilk 26’sı eski modellerle birebir aynı.

Yeni GPIO portları

Bu pinlere bakacak olursak sensör, led, buton, ekran gibi şeyler için doğrudan kullanılabilecek 9 adet yeni GPIO portu görebiliriz.

Bunlara ek olarak, resimden de göreceğiniz üzere ID_SD ve ID_SC adında iki yeni port var. Bu iki pin PiPlate ID EEPROM için ayrılmış pinler. “Bunlar ne mi” diyorsanız, Beaglebone kullanıcılarının alışık olduğu “cape’ler” (örnekleri burada) gibi cape’ler gelecek yakında Raspberry Pi’ye! 🙂 Bu cape’ler paylaşımlı klasik 24LC tipindeki EEPROm’lar için paylaşımlı I2C bus barındırkamta. Bu cihaz boot olursa, EEPROM’u okuyup, bağlı olduğu cape’i algılayıp ona göre modülün giriş ve çıkışlarını kernel üzerinden otomatik ayarlayacak.

Bu durumda bunlara ikinci, ama özel birer I2C portu diyebiliriz. Bu portlar EEPROM’un okunmasını ve de Pi Plate ürünü bağlandığı gibi algılanlasını sağlayacak.

USB portları (HUB)

Mevcut Model B’lerde 2 adet USB ve bir adet ethernet portu, ethernet portu (LAN 9512 çipi) vardı. Bu çip kısaca bir usb portunu 2 port + etnernet gibi gösteriyordu işlemciye.

Yeni Model B+’da Lan9514 çipi kullanılmakta. Bu da 4USB portu + ethernet anlamına geliyor. Bu çiple artan usb portları sayesine aynı anda klavye, mouse, wifi dongle gibi farklı pek çok bileşen aynı anda takılabilecek demek.

Ses ve Görüntü

Mevcut Raspberry Pi’lerde analog ses ve görüntü iki farklı çıkıştan bölünüyordu:

Fakat yeni model B+’larda bu portlar birleştirildi:

Bu yeni jack 4 kutuplu TRRS tipi bir konnektör. Yani ses ve görüntüyü tek bir kablodan şöyle de ayırabileceksiniz:

Bu tip kablolarda genelde kırmızı ve beyaz stereo ses, sarı kablo da video çıkışını temsil ediyor.

Kart soketi

Mevcut Raspberry Pi’lerde kart soketi şu şekilde, ve normal SD kart bağlanabiliyor:

Model B+’larda ise şu şekilde:

Bu sayede kart cihaz dışına taşmayacak, ve de komple cihaz içinde kalacak. Bu kartın daha stabil olmasını, ve olası darbelere karşı güvenliğini de sağlıyor.